Salgın yayıldıkça hastanelere başvurular da artıyor. Ancak Bilim Kurulu üyelerinin açıklamalarına göre, testlerin sağlıklı sonuç vermesinde sıkıntılar yaşanıyor.
Türkiye’de hızla artan koronavirüs vakaları hızla artıyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, tüm illerde vaka olduğunu önce gün açıkladı. İlk sırayı ise İstanbul çekiyor. Salgın arttıkça test için hastanelere başvurular da artıyor. Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alpay Azap, test sonuçlarının yanıltıcı sonuçlar verebileceğini, iki kez test yapılması ve ikisinde de aynı sonuca ulaşılması durumunda gerçek sonucun ortaya çıkacağını belirtti.
Haber Türk yazarı Muharrem Sarıkaya, görüştüğü Bilim Kurulu üyelerinin açıklamalarını köşesine taşıdı. Yazının satır başları şöyle:
“Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın dün açıkladığı rakamlara bakıp “Türkiye de Covid-19 pike ulaştı…” diyebilir miyiz?
Yani koronavirüsün diğer ülkelerdeki seyrinde olduğu gibi, en üst seviyesine ulaşıp, aşağı doğru iniş yaptığı aşamasına gelindiğinden söz edebilir miyiz?
Covid-19’a yakalanmış olan hastaların başında bizzat bulunan, aynı zamanda da Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi olan hekimlerle konuştum.
Hepsi istisnasız aynı cümle ile başladı, “Henüz değil…”
Başından bu yana tespitleri, geleceğe yönelik öngörülerinde yanılmayan Ankara Üniversitesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Alpay Azap ile dün sabah sohbet ederken güzel bir benzetme yaptı:
“Nasıl ki farklı ülkelerde virüsün yayılma seyri farklı oldu, bizim şehirlerimizi de bu ülkeler gibi düşünmemiz lazım. Çin’de başladı, zirvesini gördü ve aşağı doğru indi. Ardından İtalya’da aynı durum oldu. Bizim şehirlerimiz için de aynı seyirde geçer; hastalığın ilk görüldüğü gün esas alınarak bakılmalı…”
Bu durumda hastalığa ilk rastlanan yer İstanbul olduğuna göre, zirve için nasıl bir hesap yapılmalı?
Bilim Kurulu üyesi de olan Prof. Dr. Azap’ın yanıtı her zamanki sakinlik ve netlikte oldu:
“Covid-19 vakası ülkelerdeki zirvesine 8-9 haftada ulaşıyor. Yaklaşık 60 günde zirve yapıyor. Hastalığın ilk ortaya çıktığı tarihi 11 Mart gibi açıklandı ilk vaka; demek ki, 60 gün, 3-4 hafta daha var…”
TEST UYARISI
Buna bir de iniş sürecinin eklenmesi gerekecek…
Prof. Dr. Azap, sohbetimizde bir noktaya daha dikkat çekti, “koronavirüs ile ilgili testlerde sıkıntı yaşıyoruz” dedi.
Nedeni de şöyle özetledi:
“Testle ilgili birtakım sıkıntılar var; hem testin kendisinden hem de hastalığın özelliğinden kaynaklı. Virüs kendisini göstermeyebiliyor. Örneğin hastanemiz İbni Sina’da 2 vefatımız var; her ikisinin de Covid-19’dan olduğu konusunda şüphemiz yok. Ancak birinde test negatif gösterebildi.”
Zaten başından beri testlerle ilgili sorunla karşılaşıldığı için üçer gün arayla yapılıp, “ardışık negatif-negatif veya pozitif-pozitif sonuçlarını görmek gerekiyor.
Bunları vefat edenlerde uygulamak olası olmadığı için bazen sorun yaşanabiliyor.
GENİŞ AİLE TEDİRGİNLİĞİ
Prof. Dr. Azap ile sohbet ederken, sokağa çıkma yasağı uygulansa dahi Doğu ve Güneydoğu’daki kalabalık ailelerle ilgili durumu da konuştuk.
Bölgedeki vaka sayısının şu aşamada az göründüğünü ancak geniş aile yapılanması dolayısıyla dikkat edilmesi gerektiğini belitti.
İl pandemi kurullarının devreye girdiğini, onların mahalle mahalle durumu bildiğini, illerin özel durumunu bizzat yerinden bildiğini belirtti.
“Ankara merkezden bakıp tedbir almak yerine, mahallinde oradaki duruma göre karar almak en doğrusu” tespitini yaptı.
HENÜZ PİK SEVİYESİNE ULAŞMADI
Bilim Kurulu üyesi ve Halk Sağlığı hekimi Prof. Dr. Levent Akın da sohbetimizde henüz pik yapma aşamasına ulaşılmadığını belirtti.
“Ne zaman vaka sayısında düşme başlar, o tarihten itibaren biz pike ulaşıp geri döndüğünü söyleyebiliriz” dedi.
Bugünden süre belirtilmenin zor olduğunu da sözlerine ekledi.
Prof. Dr. Akın, il pandemi kurullarının vilayetlerinin durumunu göz önünde tutarak süratle adım atmasının, mücadelede önemli kazanım sağlayacağının da altını çizdi.
DİĞER HASTALARI DA ETKİLEDİ
Bu verilerden yola çıkarak şunu net söyleyebiliriz ki henüz sıkıntının zirvesine ulaşmadık…
Bir diğer sorun ise özellikle İstanbul’da karşılaşılan hastanelerdeki yoğunluk…
Adının yazılmasını istemeyen konuya vakıf bir hekim her hastanenin koronavirüs ile uğraşıyor olmasının yanlışlığına dikkat çekti ve şu uyarıda bulundu:
“Beyin kanaması geçirip hastaneye acil gelen hastanın durumunu da zora sokmaya başladı. Covid-19, yarattığı ağır sorun yetmiyor gibi, diğer hastalar için de risk oluşturuyor. Covid-19’dan gelen hasta sayısı fazla olunca diğer sağlık sorunuyla gelen hastaları bloke ediyor, onlara bakılıp sağlıklarına kavuşturacak yer bırakmıyor. Başka hastalık, koma hali nedeniyle gelip kurtarılabilecek olan hastaların da kaybına yol açıyor…”
Özetle, kendisi yetmiyor gibi ötekinin tedavisine de imkan tanımıyor.
Dolayısıyla herkesin bunu bilerek sokağa adım atması gerekiyor…
Özellikle de İstanbul’da…
Bir patlama yaşanması halinde nasıl hızla yayılıp, önünün alınamaz hale geleceğinin örneği de İtalya’da karşımızda duruyor…”
