‘Deprem bilgini’ denen Dyson Lin şimdi de ‘Silivri’ dedi? Peki Lin’i ciddiye almalı mıyız?

featured

Sosyal medyada yaptığı deprem tahminleriyle kendinden söz ettirmeyi başaran Tayvanlı Dyson Lin, Elazığ depremi sonrası İstanbul’un Silivri ilçesiyle ilgili iddialarda bulundu. Sosyal medyada Silivri konusu gündem oldu. Peki kimdir bu Dyson Li? Deprem iddiaları ciddiye alınacak bir bilimsel yeterliliğe sahip mi?

Türkiye bir kez daha Elazığ’dan gelen 6,8’lik deprem haberi ile sarsıldı. Doğu’da birçok ilde hissedilen depremde şu anki rakamlara göre 22 yurttaşımız hayatını kaybetti.

Son dönemde deprem denince sosyal medyada adı en çok anılan Tayvanlı Dyson Lin, Elazığ depreminin ardından yine gündemde. Manisa depremini önceden bildiği öne sürülen Lin, Elazığ depreminin ardından “Silivri’ye dikkat” dedi. Sosyal medya haliyle Silivri’yi konuşmaya başladı. Çünkü Türkiye’nin gözü yaklaşan büyük İstanbul depreminde.

Peki depremle ilgili her dediği gündem olan Lin kimdir? Deprem yorumlarını ciddiye almamız gereken bilimsel bir kariyeri ya da geçmişi var mı?

Teyit.org, deprem tartışmalarının yine alevlendiği geçen yıl ekim ayında Lin’e mercek tutmuştu.

“Deprem tahmincileri korkulardan beslenerek fayda sağlıyor” başlıklı Emre Saklıca imzalı inceleme yazısında şu değerlendirmelere yer verilmişti:

“Dyson Lin isimli kullanıcı Twitter hesabını 2015 yılının Kasım ayında açmış ve Taiwan Quake Forecast Institute kurumunun CEO’su olduğunu vurguluyor. Çeşitli arama motorlarında Dyson Lin ismi hakkında çok fazla bilgiye ulaşmak mümkün değil.

Lin’in LinkedIn hesabını incelediğimizde bahsi geçen Taiwan Quake Forecast Institute’ü 2008 yılında kurduğu bilgisiyle karşılaşıyoruz. Ancak bu bilgiyi ülkenin Ticaret Bakanlığı’nın arama motorunda araştırdığımızda ise şirkete ilişkin herhangi bir bilgiye ulaşılamıyor. Blog sayfasında yer alan No. 117, Jincao Road, Wujie Township, Yilan County adresini Google haritalardan incelediğimizde ise, şehrin dışında küçük bir mahallede boş bir arazi ile karşılaşıyoruz. Ancak bu görselin 2012 Ekim’de Haritalar’a eklendiğini de unutmamalı. Apple ve Yandex haritalar gibi diğer araçları incelediğimizde ise sokak görüntüsüne erişmek mümkün değil. 2008’de kurulduğu iddia edilen şirket, belki 2012 sonrası taşınmıştır düşüncesi ile geçmişe yönelik arama yaptığımızda ise 2018 öncesinde bloga ilişkin kayıtlara ulaşmanın olası olmadığı ortaya çıkıyor.

Kariyerinde 2003 öncesi de iki farklı kurumda çalıştığına profilinde yer vermiş.
Lin’in kurduğunu iddia ettiği Taiwan Quake Forecast Institute ile ilgili ise arama motorlarında bir veriye ulaşmak mümkün görünmüyor. Firmaya ilişkin herhangi bir veri yer almazken arama sonucunda sadece Lin’in kendi hesabında paylaştığı blogspot sayfası ve deprem tahminlerini alıntılayan bir iki site ile karşılaşıyoruz. Yine Lin’in isminin herhangi bir bilimsel makalede geçmemesi, kendi profilinde dahi mesleğini tam olarak tanımlamaması kişi hakkında şüphe uyandıran noktalardan biri. Twitter profilinde takip ettiği 25 kullanıcının yarısına yakınının Türkçe hesaplar olması ve kurumsal herhangi bir organizasyonu da izlememesi bir başka soru işareti.

LİN DEPREMLERİ NASIL TAHMİN EDİYOR?

Lin’in sadece kullanıcı profiline bakarak belki analiz gerçekleştirmek haksızlık olabilir. Bu noktada kullanıcının bu deprem tahminini nasıl yaptığına ilişkin soru gündemimize geliyor. Lin’in blogspot sayfasında çok yoğun bir tempo ile dünyanın farklı yerlerine ilişkin deprem tahminleri ile karşılaşıyoruz. Lin tahminlerini Air 2 adını verdiği bir cihaz ile gerçekleştiriyor.

Cihazın ne olduğuna ilişkin herhangi bir bilgi yok ancak Hoogerbeets’in yönetiminde olan Ditrianium’un Türkiye hesabı Air 2’nin işletmesini kendilerinin yaptığını belirtiyor. Ditrianium’un Türkiye hesabı olduğunu iddia eden DitrianiumTR, cihazı kullananın ve hesabı yönetenlerin kimliği hakkında bilgi vermeyeceğini de özellikle vurguluyor.  Lin blog sayfasında tahmin yönteminin elektromanyetik dalgalara bağlı olmadığını ve hava voltajından yararlanarak öngörüde bulunduğunu söylüyor. Bu farkın kendisini diğer deprem tahmini yapan kişilerden ayırdığının altını çizen Lin, 2008’de Wenchuan’da olan 8.0 büyüklüğündeki deprem sırasında evinde bulunan bir domatesten gelen sinyalin araştırmalarına ilham kaynağı olduğunu anlatıyor. Lin deprem tahmin yolculuğunda ev yapımı birçok cihaz icat ettiğini ve bunu Arduino platformu altyapısı ile desteklediğini de belirtiyor.

Dyson Lin ayrıca sitesinde bulunan bir linkle de ürünlerinin 1,2 ve 3 modellerini 2.000 Taiwan dolarına satıyor.

Lin’in deprem tahminlerini incelediğimizde ise dünyanın farklı yerlerine ilişkin çeşitli öngörülerde bulunduğunu fark ediyoruz. 19 Eylül 2019 tarihinde Güney Japonya, Hindistan, Nepal, California, Doğu Tayvan ve Güney Pasifik’te 7 ila 8 büyüklüğünde deprem olacağını tahmin etmiş. Ancak Dünya coğrafyasını incelediğimizde Eylül ayı boyunca bahsedilen büyüklükte deprem olmadığını fark ediyoruz. 28 Ağustos 2019’da gönderdiği bir iletide ise 7 gün içinde Tokyo, Japonya, Yılan bölgesi veya Güney Pasifik’te yine 7 ila 8 büyüklüğünde bir deprem olacağını paylaşmış. Ancak tarih aralığını genişlettiğimizde bile bahsedilen büyüklükte bir deprem olmadığını fark ediyoruz. Bu örnekleri çoğaltmak mümkün, 29 Temmuz tarihinde Güney Japonya, Filipinler, Doğu Tayvan, Güney Amerika veya Güney California’da 4 gün içinde 7 – 8 büyüklüğünde deprem olacağı öngörüsü de yanılgıya uğramış…”

İncelemenin tamamı için tıklayınız.

‘Deprem bilgini’ denen Dyson Lin şimdi de ‘Silivri’ dedi? Peki Lin’i ciddiye almalı mıyız?

Abonelik

VeryansınTV'ye destek ol.
Reklamsız haber okumanın keyfini çıkar.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

1 Yorum

  1. Selam,
    Hiçbir bilimsel altyapısı olmayan, amatörce, hobi olarak, biraz da sosyal medyadan nemalanma saikiyle hareket eden birisi.
    IRIS cihazı hata verdiğinde büyük bir deprem olacağına yoruyor, zira bunu gözlemlemiş, ama dediği tutarsa 5 mi 6 mı olur bunu öngöremiyor, zamanca periyod geniş. Adam ne Türkiye’yi ne şehir isimlerini, ne de fay hatlarını bilmiyor. Ankara’da deprem öngörüyor, birisi harita koyup da orada fay hattı yok deyince Sinop diye düzeltiyor, halbuki tali bir fay hattı var Ankara’da, gibi gibi…
    Yani aktif bir fay hattı üzerindeki depremleri takip edip birçok öngörüde bulunabilirsiniz. Ama büyüklüğünü, zamanını, sıralamasını bilemezsiniz, kırılan, çatlamış bir ağaç dalının nereden, nasıl kırılacağını kestirememek gibi, birçok etmen, bilinmeyen var. Şurdan mesela,
    http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/tr/
    İnceleyebilirsiniz, datayı pc ortamında Google Earth’e de çağırabilirsiniz.
    Gerçek olan tek şey, fay hatlarımız, bunlardaki hareketlenme, depreme hazırlıklı olmadığımız ve niyetimizin de olmadığıdır. Kadercilik ve şark kurnazlığı ruhumuza işlemiş vesselam!
    Saygılar

Giriş Yap

VeryansınTV ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!