AKP, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) ‘özel hayatın ve kişisel verilerin korunmasıyla ilgili gerekli mekanizmalar olmadığı’ gerekçesiyle iptal ettiği güvenlik soruşturması düzenlemesine yeni düzen getiren teklifi TBMM’ye sundu. Buna göre, güvenlik soruşturmasını kimin yapacağı, hangi tür soruların sorulacağı, bilgilerin nasıl saklanacağı yasada belirleniyor. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlem tamamlandıktan iki yıl sonra silinecek.
AKP milletvekilleri tarafından hazırlanan, ilk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması hükümlerinin yeniden düzenlenmesine ilişkin maddeleri de içeren Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.
Teklife göre, kamu hizmetlerinin etkin ve sağlıklı bir biçimde yürütülmesi amacıyla memuriyete atanacaklar için “Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli İle Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” kapsamında güvenlik soruşturması, arşiv araştırması yapılması şartı getiriliyor.
AYM İPTAL ETMİŞTİ…
Devlet Memurları Kanununda, devlet memurluğuna alınacaklar için genel şartlar arasında sayılan “Güvenlik soruşturması/arşiv araştırması yapılmış olmak” ibaresi, Anayasa Mahkemesinin 29 Kasım 2019 tarihli kararıyla iptal edilmişti.
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen hüküm uyarınca yapılan güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması sonucuna göre memuriyete veya kamu görevine atanmayan kişiler tarafından süresinde açılmış, kanun yolu aşamasında bulunanlar dahil görülmekte olan iptal davalarında bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde, süresinde açılacak iptal davalarında ise dava dilekçesinin idareye tebliğinden itibaren 30 gün içinde; idarece resen, ilgililer hakkındaki güvenlik soruşturması veya arşiv araştırmasının yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre yeniden yapılmasına karar verilecek.
Bu karar en geç 7 gün içinde davaya bakmakta olan mahkemeye bildirilecek.
VERİLER SİLİNECEK
İlk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar hakkında da güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapılacak kişilerin, Anayasa’ya ve devlete sadakat ve bağlılık, terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olmamak, bu örgütlere yardım etmemek, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanmamak ya da kullandırmamak, bu örgütlerin propagandasını yapmamak ilke ve kuralları; kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığı, kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerinde ilişiği bulunup bulunmadığı ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığı yönlerinden kamu hizmet ve görevlerine uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak veri, güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerce ilgili kamu kurum ve kuruluşu bünyesinde kurulan Değerlendirme Komisyonuna iletilecek.
Komisyon bu verilere ilişkin değerlendirmelerini atamaya yetkili amire sunacak.
Güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapmakla görevli birimler ile değerlendirme komisyonları, veri güvenliğine ilişkin mevzuatta belirtilen önlemleri alacak.
Bu kapsamda elde edilen kişisel veriler, yalnızca amacına yönelik olarak işlenip, aktarabilecek.
Bu veriler, ilgili hakkında talebe konu işlemin tekemmülünü müteakiben veya her durumda iki yılın sonunda değerlendirme komisyonlarınca silinecek ve yok edilecek. Ancak bu veriler, işleme karşı dava açılması halinde karar kesinleşmeden silinmeyecek ve yok edilmeyecek.
Mahkemelerin bu konudaki talepleri, değerlendirme komisyonunun bünyesinde bulunduğu ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından karşılanacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılacak.
