Tepki çeken Navtex’e iktidardan ilk savunma… Neden yaptık?

Ankara’nın Doğu Akdeniz’de bilimsel çalışmalar için geçen haftalarda ilan ettiği son Navtex’in saha koordinatları, ABD, AB ve Yunanistan’ın Doğu Akdeniz’deki tezlerini destekleyen Seville Haritası’nın sözde sınırları ile kesişmesi tepkilere neden olmuştu. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuoğlu, ilan edilen Navtex ve seçilen koordinatlarla ilgili eleştirilere yanıt verdi.

R/V Bilim-2 gemisinin araştırma yapabilmesi için 26 Eylül-8 Ekim tarihlerini kapsayan bu Navtex (denizcilik bildirimi) Yunan medyasında “Türkler Doğu Akdeniz’de sınırlarımızı kabul ettiler” denilerek memnuniyetle karşılanmıştı.

Uzmanlar bu Navtex ile Rum Yönetimi’nin sözde münhasır ekonomik bölge (MEB) sınırlarını fiiilen tanıdığımız anlamına geldiği konusunda uyarmıştı.

ORUÇ REİS LİMANA ÇEKİLDİ

Öte yandan Türkiye’nin deniz yetki alanı olarak ilan ettiği Doğu Akdeniz’deki bölgelerde araştırmalar yapan Oruç Reis gemisi aylardır bölgeden çekilmiş durumda. Araştırma gemilerimiz Antalya Limanı’nda demirlemiş vaziyette.

Ankara’nın Mavi Vatan’da geri adım anlamına gelecek tutumunun ardından son haftalarda ABD ve Fransa destekli Yunanistan’ın ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin Doğu Akdeniz’de “sontaj” faliyeti adı altında tacizlerini artırması dikkat çekti.

Kıta sahanlığımızı işgal eden gemiler, Yunanistan’ın silahlanması, ABD’nin Türkiye karşıtı kararları, Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi’nin faaliyetlerini durdurması eleştirilere neden olmuştu.

‘DIŞİŞLERİ’NİN NEDEN MEB İLAN ETMEDİĞİNİ ANLAMAK MÜMKÜN DEĞİL’

Mavi Vatan’ın isim babası emekli Tümamiral Cem Gürdeniz’le son dönemde yaşanan önemli gelişmelerle ilgili Veryansın Tv’ye yaptığı değerlendirmede, “Türk Dışişleri’nin niye MEB ilan etmediğini anlamış değilim. Küçücük mendil kadar, haydut bir devlet, tek bir ülkeyle yani Mısır ile yaptığı anlaşma üzerine ilan edebiliyor, biz edemiyoruz. Koskoca Türkiye, en uzun kıyı hattı ile bunu ilan etmiyor. Bunu anlamak mümkün değil” ifadelerini kullanmıştı.

ÇAVUŞOĞLU’NDAN ELEŞTİRİLERE YANIT

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Venezuela Dışişleri Bakanı Felix Plasencia ile bakanlıkta düzenlediği ortak basın toplantısında son NAVTEX konusunda gelen eleştirilere yanıt verdi.

Çavuşoğlu, Yunanistan’ın kıta sahanlığı ihlal girişimlerine ilişkin de şunları söyledi:

“Kıta sahanlığımızın batı sınırları belirlendi. Birleşmiş Milletler’e kaydını yaptırdık. Kıta sahanlığımızı ihlal etmek isteyen her türlü girişime karşı gerekli tedbirlerimizi alıp engelliyoruz. En son Yunanistan orada bir bilimsel araştırma yapmak istemiş. 1 kilometre de olsa bizim kıta sahanlığımızın kısmını da dahil ihlal etmiş. Amaçları orada 1 kilometrede bilimsel araştırma yapmak değil bizim kıta sahanlığımızı ihlal etmektir. Biz gerekli NAVTEX’i yayımladık, gerekli uyarıları yaptık. Donanmamız önce gemiyi sorguladı ve bu bölgeye giriş yapmasına izin vermedi. Burada engellenince bu defa Kıbrıs tarafından bizim kıta sahanlığımıza girmeye teşebbüs ettiler. Aynı muameleyle orada karşılaştılar, gerekli tedbirleri aldık. Sevilla haritasını sahadaki eylemlerimiz ile ortadan kaldırınca bunu da hazmedemiyorlar. Bir taraftan uluslararası topluma Türkiye’yi şikayet ediyorlar. Günde 2-3 defa Türkiye ile ilgili açıklama yapmazlarsa rahat edemezler.”

‘NEDEN TÜM SAHAYI KAPSAYAN BİR NAVTEX YAYINLAMADIK?’

Yanlış tartışmalar olduğunu, bunu NAVTEX’de de gördüklerini vurgulayan Çavuşoğlu, “Bazı bilimsel araştırmalar için bize başvuru oluyor. Örneğin; Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin vardı. Belli bir alanda bilimsel araştırma yapmak istediklerini söylüyorlar, biz de o alanları kapsayacak şekilde NAVTEX yayımlıyoruz. Bazen diyorlar ki ‘Tüm kıta sahanlığımızı kapsayan bir NAVTEX neden yayınlamadınız?’ O zaman tüm kıta sahanlığımızı engellememiz doğru bir yaklaşım olmaz. Bizim verdiğimiz NAVTEX’e Yunanistan’ın verdiği tepkilere bakarsak, burada iddia edilen ‘Yunanistan’ın iddialarına uygun şekilde NAVTEX yayımladı’ gibi gerçek dışı ithamların da geçersiz olduğunu görürüz” dedi.

‘AKDENİZ’DE DE MÜNHASIR BÖLGE (MEB) İLAN EDİLEBİLİR’

Bakan Çavuşoğlu, kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölgeye ilişkin ise “Hidrokarbon zenginlikleri başta olmak üzere denizin altındaki zenginlikler için kıta sahanlığı ilan etmek yeterli. Bu kıta sahanlığımıza izinsiz şekilde girmeye çalışan gemilere fırsat vermedik. Bunun anlamı kıta sahanlığımızı koruyuz, ihlal etmek isteyen kimseyi sokmuyoruz. Kıta sahanlığımızı ilan ettik, BM’ye kaydettirdik, burayı da iyi koruyoruz. Buna ilaveten münhasır ekonomik bölge ilan etmenin ne faydası var? Suyun içindeki zenginlikler, balıkçılık. Örneğin; Karadeniz’de kıta sahanlığımızı aynı zamanda münhasır ekonomik bölge olarak ilan ettik. Akdeniz’de de bunu ilan edebiliriz. O zaman ilan ettiğimiz zaman kıta sahanlığımızın olduğu bölgeye hiçbir ülkenin, balıkçının girmemesi lazım. Şu anda Akdeniz’de balıkçılık konusunda böyle bir ihtiyaç olmadığı için münhasır ekonomik bölge ilan edilmedi; ama edilebilir. Burada bizim önümüzde hiçbir engel yok fakat ‘münhasır ekonomik bölge ilan edilmeden deniz altındaki zenginliklerimiz ya da kıta sahanlığımız korunamaz’ anlayışı doğru değil” diye konuştu.