TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 750 baz puan artırarak yüzde 25’e çıkardı. Böylelikle yüzde 8.5 seviyesine kadar indirilen faiz oranı, 4 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Merkez Bankası böylece üç ayda 16.5 puanlık faiz artışı yaptı.
ERDOĞAN’A ‘TEORİSİ’ HATIRLATILDI
Rekor faiz artışının ardından “Ben ekonomistim” akıllara kazınan Cumhurbaşkanı Recep tayyip Erdoğan’ın eski açıklamaları gündem oldu. Erdoğan’a “faiz sebep, enflasyon neticedir” teorisi hatırlatıldı.
Erdoğan, o dönem, ekonomistlerden “faiz sebep, enflasyon neticedir” teorisine gelen eleştirilere “Bu görevde olduğum sürece faizle mücadelemi sonuna kadar sürdüreceğim. Bu konuda nas ortada. Nas ortada olduğuna göre sana, bana ne oluyor?” diye yanıt vermişti.
‘BENDEN BAŞKA BİR ŞEY BEKLEMEYİN’ DEMİŞTİ
Eleştirilerin devam etmesi üzerine Erdoğan, düşük faiz konusunda ısrar etmiş ve “Neymiş efendim? Faizleri düşürüyormuşuz. Benden başka bir şey beklemeyin. Bir Müslüman olarak naslar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim. Elhamdülillah biz doğru yoldayız. Çünkü faiz, zengini daha zengin, fakiri daha fakir yapar hükmü bize öyle sıradan gelen bir hüküm değil.” ifadelerini kullanmıştı.
FAİZ İNDİRİMİNDE ISRAR ETTİ
29 Ocak 2022’de “Faizle mücadelemi biliyorsunuz, faizi indireceğiz ve indiriyoruz. Bilin ki enflasyon da inecek, daha da düşecek. Döviz kuru istikrara kavuşur, enflasyon düşer, pahalılık ortadan kalkar. Bunların hepsi de gelip geçicidir” diyen Erdoğan, 2023 yılını işaret etmiş ve enflasyonu düşürme vaadi vermişti. Erdoğan, “Bu kardeşiniz iktidarda olduğu sürece faiz düşecek” diye konuşmuştu. Ancak 2023 yılında da enflasyondaki yükseliş hızlandı.
ERDOĞAN ‘NAS’TAN NASIL DÖNDÜ?
Türkiye’de 2023 seçimlerine kadar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘Nas’ ısrarı nedeniyle politika faizi düşürülmüştü. Erdoğan’ın yeni ekonomi modelini ilan ettiği kasım ayında ise enflasyon yüzde 21,31 olurken, politika faizi yüzde 15’e çekilmişti. Kahramanmaraş depremlerin ardından 50 baz puan daha indirime giderek yüzde 8.5 seviyesine kadar indirilmişti. Faizin yüzde 8.5’e düşürüldüğü dönemde ise dolar kuru rekor kırarak 23 lira seviyesine ulaşmıştı. Döviz kurlarının artışı enflasyonu tetiklemiş ve alım gücü düşmüştü.
Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrası değişen kabinede Hafize Gaye Erkan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığı’na Mehmet Şimşek ise Hazine ve Maliye Bakanlığı’na atanmıştı. Erdoğan ilk olarak Haziran ayında yaptığı açıklamada “faiz sebep, enflasyon neticedir” teorisini hâlâ savunduğunu ancak Mehmet Şimşek ile Hafize Gaye Erkan’ın atacağı adımları kabullendiklerini ifade etmiş ve faiz yükselişine yeşil ışık yakmıştı. Erdoğan, “Hazine ve Maliye Bakanımızın şu andaki düşüncesi noktasında, biz tabii kendisine burada atacağı adımları süratle, rahatlıkla Merkez Bankası’yla beraber atmasını kabullendik, ‘hayırlı olsun’ dedik” ifadelerini kullanmıştı.
Haziran ve temmuz aylarında 900 baz puanlık faiz artışıyla politika faizini yüzde 17,5’e çekilmişti.
